Knotgroep gaat Europees

Knotwilgen en knotgroepen horen bij het Hollandse landschap. Hoe komt de oudste knotgroep van Nederland in Frankrijk terecht?
In oktober werkten leden van Knotgroep Achtersloot een week aan het herstel van een berceau in Royères in de buurt van Limoges. Een berceau is een laan met heggen of bomen die aan de bovenzijde met elkaar verbonden zijn. Deze “looftunnel” was bedoeld om de adellijke dames te beschermen tegen de zon en zo hun huid blank te houden. De knotgroep had echter andere bedoelingen.

Knotgroep Achtersloot is in de eerste maanden van het winterseizoen actief aan en rond de Achtersloot bij IJsselstein. Daarna waaieren de projecten zich uit over de hele provincie met soms een uitstapje naar Zeeland of Brabant. Twee maal per jaar wordt samengewerkt met de vrijwilligers van het museumpark Insel Hoimbroich uit Duitsland. Hoe komt zo’n knotgroep nu in Frankrijk terecht?
Het toeval wil dat Rik Jansen, oud-medewerker van Landschap Erfgoed Utrecht, sinds 2002 biologisch is gaan boeren in een klein dorpje de buurt van Limoges. Daar zag hij het zwaar achterstallig onderhoud aan de laan bij zijn buurvrouw Elisabeth en via Frans ter Maten en de coördinator van knotgroep, Gerrit, werd de zaak geregeld. En zo trokken 6 Nederlandse knotters met hun gereedschap en motorzagen naar het zuiden.

Na een reis van 888 km werden de werkers gastvrij ontvangen en na een stevig ontbijt kon men de volgende dag aan de slag. Het weer was mooi en warm met zo’n 26 graden. Het ging uiteindelijk om 20 bomen en wat voor bomen. Ze staan daar rond een landhuis uit 1724 en zijn zelf 200 jaar oud. Het achterstallig onderhoud bedraagt 17 jaar en de takken zijn uitgegroeid tot een lengte van ruim 15 meter. Zo’n tak alleen al heeft een gewicht van ongeveer meerdere honderden kilo’s en het vraagt een grote zaagkunst om die gecontroleerd te laten vallen. Zowel voor de zager in de boom als de werkers op de grond moesten alle mogelijke veiligheidsmaatregelen getroffen worden. Voor de zekerheid werd de navigatorcomputer geprogrammeerd op het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Het bleek gelukkig niet nodig.
De eerste werkdag werd volledig ingenomen door het zagen van één lindeboom, maar dan wel de grootste. Daarna had de ploeg de slag te pakken en de volgende dagen nam de productie toe. De takken werden door Rik afgevoerd en verbrand. Het hout werd op meterstukken gezaagd en zal de komende jaren in de open haard verstookt worden. Het verschil tussen de hoge gesloten berceau en de strakke rij geknotte lindebomen was indrukwekkend en vervulde de knotgroep met trots.

De eigenares van het statige landhuis (manoir), Elisabeth, arriveerde in het weekeind met een grote groep vrienden. Er moest wat gevierd worden en, wat nog belangrijker was, iedereen moest de rugbywedstrijd Frankrijk-Engeland zien. De Knotgroep kon zo aanschuiven en in de tuin werd goed gegeten en gedronken en de gesprekken werden gevoerd in alle beschikbare talen.
Elisabeth kon maar niet begrijpen, dat het werk in de vrije tijd gedaan werd en “pour la plaisir”. Ze dacht aanvankelijk dat de groep op deze manier heel Europa doorreisde en zo de kost verdiende. Het wederzijdse contact is zo goed bevallen, dat er voor 2008 een nieuwe afspraak is gemaakt. Dan kan met eigen ogen gezien worden, hoe de linden weer beginnen uit te lopen.
Er wacht dan een geheel andere klus, het vrij maken van een drooggevallen gracht en een naast het landgoed gelegen meertje. De bedoeling is, dat daarna de gracht weer volloopt met water en het daar in het verre Royères nog mooier wordt, dan het nu al is.

Voor liefhebbers bestaat er de mogelijkheid om vanaf 1 april tot eind oktober de gast te zijn op het Domaine de Royères van Rik en Odilia Jansen. Zij bieden hun gasten de mogelijkheid om te genieten van het franse boerenbuitenleven. Kijk op de website www.royeres.nl  om vast een idee te krijgen.